Chỉ số ALT (SGPT) trong máu là gì? Vai trò trong điều trị bệnh gan

Chỉ số ALT (SGPT) trong máu là gì? Vai trò trong điều trị bệnh gan

Chỉ số ALT (Alanine Aminotransferase), còn được gọi là SGPT (Serum Glutamate-Pyruvate Transaminase), là một enzyme được tìm thấy chủ yếu trong gan. ALT đóng vai trò quan trọng trong quá trình chuyển hóa các axit amin, đặc biệt là alanine. Khi tế bào gan bị tổn thương hoặc phá hủy, enzyme này được giải phóng vào máu, dẫn đến tăng mức ALT trong các xét nghiệm máu. 

Xem thêm:

Vai trò của chỉ số ALT trong chẩn đoán và điều trị bệnh gan

Cảnh báo tổn thương gan

Chỉ số ALT thường được sử dụng như một chỉ báo của tổn thương gan. Mức độ ALT cao trong máu có thể cho thấy gan đang bị tổn thương hoặc viêm. Mức tăng của ALT thường liên quan đến các bệnh lý gan như viêm gan, gan nhiễm mỡ, xơ gan, hoặc tổn thương do rượu. 

Chẩn đoán và theo dõi bệnh lý gan

Chỉ số ALT là một trong những chỉ số cơ bản trong các xét nghiệm chức năng gan. Nó giúp bác sĩ đánh giá tình trạng gan và phát hiện các bệnh lý như viêm gan do virus (viêm gan B hoặc C), gan nhiễm mỡ, xơ gan, hoặc tổn thương gan do thuốc hoặc rượu. Khi chỉ số ALT tăng cao, bác sĩ có thể yêu cầu các xét nghiệm bổ sung hoặc kiểm tra chi tiết để xác định nguyên nhân. 

Theo dõi quá trình điều trị

chi-so-alt-trong-mau

Trong điều trị các bệnh lý gan, chỉ số ALT có thể được sử dụng để theo dõi tiến trình điều trị và đánh giá hiệu quả của phương pháp điều trị. Nếu chỉ số ALT giảm, đó có thể là dấu hiệu cho thấy gan đang hồi phục. Ngược lại, nếu ALT tiếp tục tăng, điều đó có thể báo hiệu sự xấu đi của tình trạng gan, cần điều chỉnh điều trị. 

Phân biệt các loại bệnh lý gan

Chỉ số ALT thường được so sánh với chỉ số AST (Aspartate Aminotransferase). Tỷ lệ giữa ALT và AST có thể giúp phân biệt các loại tổn thương gan khác nhau. Ví dụ, tỷ lệ ALT/AST cao thường gặp trong viêm gan, trong khi tỷ lệ thấp hơn có thể liên quan đến xơ gan hoặc tổn thương gan do rượu. 

Chỉ số men gan ALT bình thường là bao nhiêu? Mức độ nặng nhẹ như thế nào?

Chỉ số ALT (Alanine Aminotransferase) là một chỉ số quan trọng trong việc đánh giá chức năng gan. Mức độ bình thường của chỉ số ALT có thể thay đổi tùy thuộc vào phòng xét nghiệm, độ tuổi, giới tính và các yếu tố khác. Dưới đây là một số thông tin về mức độ bình thường của chỉ số ALT, các mức tăng cao có thể là dấu hiệu nguy hiểm.

Chỉ số men gan ALT bình thường

  • Mức độ bình thường của ALT thường nằm trong khoảng từ 7 đến 56 IU/L (đơn vị quốc tế trên mỗi lít), tùy thuộc vào phòng xét nghiệm và các phương pháp xét nghiệm khác nhau. Tuy nhiên, có thể có một chút khác biệt giữa các phòng xét nghiệm và các quốc gia khác nhau. 
  • Thông thường, nam giới có chỉ số ALT cao hơn nữ giới. 

Chỉ số men gan ALT bao nhiêu là nguy hiểm

  • ALT tăng nhẹ (khoảng 1,5 đến 2 lần mức bình thường) có thể xảy ra do tác dụng phụ của thuốc, gan nhiễm mỡ, hoặc viêm gan nhẹ. 
  • ALT tăng cao đáng kể (từ 3 đến 5 lần mức bình thường) thường là dấu hiệu của viêm gan cấp tính, tổn thương gan do rượu, hoặc các bệnh lý nghiêm trọng khác. 
  • ALT tăng cực cao (trên 10 lần mức bình thường) có thể là dấu hiệu của viêm gan cấp tính nghiêm trọng, tổn thương gan nặng, hoặc tắc nghẽn ống mật. 

Khi nào mức độ tăng của chỉ số men gan là nguy hiểm?

Khi nào mức độ tăng của chỉ số men gan là nguy hiểm

Chỉ số ALT càng cao, nguy cơ tổn thương gan càng lớn. Tuy nhiên, để đánh giá mức độ nặng nhẹ, cần xem xét nguyên nhân gây ra tổn thương gan, các triệu chứng kèm theo, và kết quả của các xét nghiệm khác. 

  • Nếu chỉ số ALT tăng cao mà không có triệu chứng nghiêm trọng, có thể cần tiếp tục theo dõi và kiểm tra để xác định nguyên nhân. 
  • Khi ALT tăng cao kèm theo các triệu chứng như vàng da, đau bụng, buồn nôn, hoặc mệt mỏi nghiêm trọng, điều này có thể là dấu hiệu của tổn thương gan nghiêm trọng và cần can thiệp y tế ngay lập tức. 

Khi nào cần đi làm xét nghiệm chỉ số men gan ALT?

 Dưới đây là những thời điểm bạn cần xét nghiệm ALT để kiểm tra sức khỏe gan: 

Kiểm tra sức khỏe định kỳ

Trong các cuộc kiểm tra sức khỏe định kỳ, xét nghiệm ALT thường được thực hiện để đánh giá chức năng gan. Nếu bạn có yếu tố nguy cơ liên quan đến gan, như tiền sử uống rượu, tiểu đường, hoặc thừa cân, việc xét nghiệm ALT định kỳ là quan trọng. 

Triệu chứng liên quan đến gan

Nếu bạn có các triệu chứng cảnh báo tổn thương gan, như mệt mỏi, vàng da hoặc vàng mắt, đau bụng trên bên phải, sưng phù, hoặc buồn nôn, bác sĩ có thể yêu cầu xét nghiệm ALT để kiểm tra chức năng gan. 

Theo dõi bệnh gan

theo-doi-benh-gan

Nếu bạn đã được chẩn đoán mắc các bệnh lý gan, như viêm gan, xơ gan, hoặc gan nhiễm mỡ, xét nghiệm ALT được sử dụng để theo dõi tiến triển của bệnh và đánh giá hiệu quả điều trị. Thường thì bác sĩ sẽ yêu cầu xét nghiệm ALT theo các khoảng thời gian định kỳ để kiểm soát bệnh trạng.  

Tiền sử sử dụng thuốc 

Một số loại thuốc hoặc chất độc có thể gây tổn thương gan. Nếu bạn đã sử dụng thuốc có khả năng gây hại cho gan hoặc tiếp xúc với chất độc, bác sĩ có thể yêu cầu xét nghiệm ALT để đánh giá chức năng gan và xác định liệu có tổn thương hay không. 

Đánh giá trước khi phẫu thuật 

Trước khi tiến hành một số phẫu thuật hoặc thủ thuật y tế, xét nghiệm ALT có thể được thực hiện để đảm bảo gan đang hoạt động bình thường và không có rủi ro tăng lên trong quá trình phẫu thuật. 

Tầm soát bệnh lý gan 

Nếu bạn có nguy cơ cao mắc các bệnh lý gan, như tiền sử gia đình có bệnh gan hoặc tiếp xúc với các yếu tố nguy cơ (như virus viêm gan B hoặc C), xét nghiệm ALT có thể là một phần của quá trình tầm soát để phát hiện sớm bất kỳ vấn đề nào. 

Yếu tố ảnh hưởng đến xét nghiệm chỉ số men gan ALT

Xét nghiệm ALT (Alanine Aminotransferase) là một xét nghiệm máu để đo mức enzyme ALT trong máu, giúp đánh giá chức năng gan và phát hiện tổn thương gan. Có nhiều yếu tố có thể ảnh hưởng đến kết quả xét nghiệm ALT, dẫn đến sự thay đổi hoặc sai lệch trong chỉ số. Dưới đây là những yếu tố chính ảnh hưởng đến xét nghiệm ALT: 

Sử dụng thuốc

su-dung-thuoc-lam-tnag-benh-gan

Các thuốc chống viêm không steroid (NSAIDs), thuốc giảm cholesterol (statin), thuốc chống co giật, thuốc chống trầm cảm, và một số loại thuốc khác có thể gây tổn thương gan và tăng mức ALT. Hóa chất độc hại như rượu, thuốc lá, và các chất kích thích khác cũng có thể ảnh hưởng đến kết quả xét nghiệm. 

Bệnh lý khác

Các bệnh lý gan như viêm gan, gan nhiễm mỡ, xơ gan, và ung thư gan có thể làm tăng mức ALT. 

Chế độ ăn uống và lối sống

Chế độ ăn giàu chất béo, đồ uống có cồn, hoặc thực phẩm không lành mạnh có thể làm tăng mức ALT. Ngược lại, chế độ ăn lành mạnh, tập thể dục thường xuyên, và duy trì cân nặng hợp lý có thể giúp duy trì chỉ số ALT về mức bình thường

Tập luyện và căng thẳng

tap-luyen-cang-thang

Tập luyện gắng sức có thể tạm thời làm tăng mức ALT do tổn thương cơ bắp. Căng thẳng hoặc mệt mỏi nghiêm trọng cũng có thể ảnh hưởng đến kết quả xét nghiệm ALT. 

Thời gian xét nghiệm

Kết quả xét nghiệm ALT có thể bị ảnh hưởng bởi thời gian trong ngày, thời điểm ăn uống, và các yếu tố khác liên quan đến lịch trình hàng ngày. 

Kỹ thuật xét nghiệm và thiết bị

Sự khác biệt trong phương pháp xét nghiệm, độ chính xác của thiết bị, và quy trình phân tích cũng có thể ảnh hưởng đến kết quả xét nghiệm ALT. 

Để đảm bảo kết quả xét nghiệm ALT chính xác, hãy tuân thủ hướng dẫn của bác sĩ hoặc phòng xét nghiệm, và thông báo cho bác sĩ về bất kỳ loại thuốc hoặc chất kích thích nào bạn đang dùng. Nếu kết quả ALT không bình thường, bác sĩ có thể yêu cầu các xét nghiệm bổ sung hoặc xem xét các yếu tố khác để xác định nguyên nhân. 

Những lưu ý cần biết trước khi xét nghiệm men gan ALT

Để đảm bảo kết quả chính xác và tránh ảnh hưởng từ các yếu tố khác, bạn cần lưu ý: 

Nhịn ăn trước khi xét nghiệm

Mặc dù xét nghiệm ALT không yêu cầu nhịn ăn, một số phòng xét nghiệm hoặc bác sĩ có thể khuyến nghị nhịn ăn từ 8 đến 12 giờ trước khi xét nghiệm. Điều này giúp loại bỏ ảnh hưởng của thực phẩm lên kết quả xét nghiệm. Bạn có thể uống nước, nhưng nên tránh các loại đồ uống khác như nước ngọt, cà phê, hoặc nước trái cây. 

Khai báo tiền sử uống thuốc

Thông báo cho bác sĩ về bất kỳ loại thuốc hoặc chất bổ sung nào bạn đang dùng, bao gồm cả thuốc không kê đơn, thảo dược, hoặc thực phẩm chức năng. 

Tránh rượu và chất kích thích

Tránh uống rượu hoặc sử dụng các chất kích thích ít nhất 24 giờ trước khi xét nghiệm. Rượu có thể ảnh hưởng đáng kể đến chức năng gan và dẫn đến kết quả xét nghiệm không chính xác. 

Tránh tập luyện cường độ cao

Tập luyện gắng sức có thể gây tổn thương cơ bắp và dẫn đến tăng tạm thời mức ALT. Do đó, tránh tập luyện cường độ cao hoặc hoạt động thể lực nặng trước khi xét nghiệm. 

Mang theo thông tin cá nhân cần thiết

Khi đi xét nghiệm, hãy mang theo thẻ bảo hiểm, giấy tờ tùy thân, và các thông tin liên quan khác mà phòng xét nghiệm yêu cầu. 

Tuân thủ các hướng dẫn trên giúp đảm bảo rằng kết quả xét nghiệm ALT là chính xác và không bị ảnh hưởng bởi các yếu tố bên ngoài. Nếu bạn có bất kỳ thắc mắc nào về việc chuẩn bị cho xét nghiệm ALT, hãy hỏi bác sĩ hoặc nhân viên y tế để được giải đáp. 

Cách xử lý khi chỉ sử men gan ALT có dấu hiệu bất thường

Cách xử lý khi chỉ sử men gan ALT có dấu hiệu bất thường

Việc chỉ có men gan ALT cao là một dấu hiệu cảnh báo tiềm ẩn các vấn đề về gan, tuy nhiên mức độ nghiêm trọng và cách xử lý sẽ phụ thuộc vào nhiều yếu tố, bao gồm mức độ tăng ALT, các triệu chứng khác và nguyên nhân tiềm ẩn.

1. Tham khảo ý kiến bác sĩ

Điều quan trọng nhất là bạn cần đến gặp bác sĩ để được chẩn đoán chính xác nguyên nhân gây tăng ALT và có phác đồ điều trị phù hợp. Bác sĩ sẽ tiến hành xét nghiệm thêm, bao gồm các xét nghiệm chức năng gan khác, chẩn đoán hình ảnh và hỏi về tiền sử bệnh lý, lối sống của bạn để xác định nguyên nhân.

2. Xác định nguyên nhân

Có nhiều nguyên nhân tiềm ẩn dẫn đến tăng ALT, bao gồm:

  • Viêm gan virus A, B, C: Đây là nguyên nhân phổ biến nhất gây tăng ALT.
  • Viêm gan do rượu: Uống nhiều rượu có thể làm tổn thương gan và dẫn đến tăng ALT.
  • Gan nhiễm mỡ: Tích tụ mỡ trong gan có thể dẫn đến viêm gan và tăng ALT.
  • Viêm gan tự miễn: Hệ thống miễn dịch tấn công gan, gây viêm và tăng ALT.
  • Thuốc: Một số loại thuốc, chẳng hạn như thuốc giảm đau acetaminophen và thuốc chống sinh học, có thể gây tổn thương gan và tăng ALT.
  • Bệnh lý gan khác: Một số bệnh lý gan, chẳng hạn như xơ gan và ung thư gan, cũng có thể dẫn đến tăng ALT.

3. Điều trị

Tùy thuộc vào nguyên nhân gây tăng ALT, bác sĩ sẽ kê đơn thuốc hoặc đề xuất các biện pháp điều trị phù hợp.

  • Viêm gan virus: Điều trị tùy thuộc vào loại virus. Ví dụ, viêm gan C có thể được điều trị bằng thuốc kháng virus.
  • Viêm gan do rượu: Bỏ rượu là điều quan trọng nhất để điều trị. Bác sĩ cũng có thể kê đơn thuốc để hỗ trợ phục hồi gan.
  • Gan nhiễm mỡ: Thay đổi lối sống, chẳng hạn như giảm cân, tập thể dục thường xuyên và ăn chế độ ăn uống lành mạnh, có thể giúp cải thiện tình trạng gan nhiễm mỡ và giảm ALT.
  • Viêm gan tự miễn: Bác sĩ có thể kê đơn thuốc để ức chế hệ thống miễn dịch và giảm viêm gan.
  • Thuốc: Nếu ALT tăng do thuốc, bác sĩ có thể điều chỉnh liều lượng hoặc kê đơn thuốc khác.
  • Bệnh lý gan khác: Điều trị sẽ phụ thuộc vào loại bệnh lý gan cụ thể.

4. Thay đổi lối sống:

Một số thay đổi lối sống có thể giúp cải thiện sức khỏe gan và giảm ALT, bao gồm:

  • Bỏ rượu: Đây là điều quan trọng nhất để bảo vệ gan.
  • Giảm cân: Nếu bạn thừa cân hoặc béo phì, giảm cân có thể giúp cải thiện tình trạng gan nhiễm mỡ và giảm ALT.
  • Ăn chế độ ăn uống lành mạnh: Chế độ ăn Địa Trung Hải, giàu trái cây, rau, ngũ cốc nguyên hạt và chất béo không bão hòa đơn, có thể có lợi cho sức khỏe gan.
  • Tập thể dục thường xuyên: Tập thể dục ít nhất 30 phút mỗi ngày hầu hết các ngày trong tuần có thể giúp cải thiện sức khỏe gan.
  • Tránh các chất độc hại: Hạn chế tiếp xúc với các chất độc hại như hóa chất và dung môi.

Sử dụng viên uống bảo vệ gan Sulforaphane Kagome

vien-uong-bao-ve-gan-sulforaphane-kagome

Viên uống bảo vệ gan Sulforaphane Kagome là một sản phẩm có tác dụng hỗ trợ bảo vệ gan, tăng cường chức năng gan và giải độc gan. Sản phẩm này chứa thành phần chính là Sulforaphane, một hợp chất chiết xuất từ mầm bông cải xanh 3 ngày tuổi, giúp

  • Chống oxy hóa & bảo vệ tế bào gan khỏi tác hại của các gốc tự do.
  • Giảm viêm gan, một nguyên nhân chính gây tổn thương gan.
  • Kích thích sản sinh enzyme giải độc giúp cơ thể loại bỏ độc tố ra khỏi cơ thể hiệu quả hơn.
  • Bảo vệ gan khỏi tổn thương do rượu, hóa chất và các tác nhân gây hại khác.

Để sử dụng viên uống bảo vệ gan Sulforaphane có hiệu quả rõ rệt nhất, bạn nên đọc kỹ hướng dẫn sử dụng và cách dùng của sản phẩm. Các chuyên gia khuyến cáo nên sử dụng viên uống bảo vệ gan Sulforaphane ít nhất 3 tháng để gan được bảo vệ tốt ưu nhất. 

Bài trước Bài sau