Viêm gan A là một bệnh truyền nhiễm nguy hiểm liên quan đến gan, thường gặp ở những khu vực có điều kiện vệ sinh kém và môi trường ô nhiễm. Việc tiêu thụ thực phẩm không đảm bảo vệ sinh cũng là một trong những nguyên nhân chính gây bệnh. Vậy tác nhân gây ra bệnh viêm gan A là gì? Mời bạn cùng Sulforaphane theo dõi bài viết dưới đây.
Xem thêm:
- Cách giải độc gan, thanh lọc cơ thể hiệu quả và tự nhiên
- Ăn gì để bổ gan? Top 8 loại thực phẩm tốt cho gan không thể bỏ qua
- Tiêm huyết thanh viêm gan B cho trẻ sơ sinh giá bao nhiêu?
Viêm gan A là gì?
Viêm gan A là một căn bệnh nhiễm trùng gan, thường xuất hiện ở những khu vực xảy ra thiên tai hoặc ô nhiễm môi trường. Ở Việt Nam, bệnh xuất hiện rải rác ở nhiều nơi nhưng chủ yếu tập trung ở các khu vực như Tây Nguyên, nơi có điều kiện vệ sinh hạn chế.
Viêm gan A do virus viêm gan A (HAV) gây ra, không giống như viêm gan B hay C, bệnh không chuyển thành mạn tính. Tuy nhiên, trong một số trường hợp, bệnh có thể gây biến chứng nghiêm trọng, ảnh hưởng đến sức khỏe và thậm chí đe dọa tính mạng người bệnh.
Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), mỗi năm có khoảng 1,4 triệu ca nhiễm HAV. Đặc biệt, bệnh chủ yếu ảnh hưởng đến trẻ em dưới 10 tuổi (chiếm khoảng 90%). Các triệu chứng thường xuất hiện từ 2 đến 6 tuần sau khi virus xâm nhập vào cơ thể, tuy nhiên, không phải ai nhiễm virus cũng biểu hiện bệnh.
Triệu chứng viêm gan A
Triệu chứng của viêm gan A thường không rõ ràng và có nhiều trường hợp không có triệu chứng nào. Dưới đây là các dấu hiệu phổ biến khi virus đã xâm nhập:
- Rối loạn tiêu hóa: Viêm gan A ảnh hưởng đến chức năng gan, dẫn đến các vấn đề tiêu hóa như chán ăn, buồn nôn, đau bụng, tiêu chảy.
- Mệt mỏi, thiếu năng lượng: Do gan bị viêm, cơ thể không đào thải độc tố hiệu quả, dẫn đến mệt mỏi kéo dài.
- Sốt: Người bệnh thường bị sốt nhẹ do phản ứng miễn dịch của cơ thể chống lại virus.
- Bệnh về da: Viêm gan A có thể gây vàng da, ngứa da, mụn nhọt do gan suy giảm chức năng lọc độc tố.
- Nước tiểu vàng sẫm, phân bạc màu: Đây là dấu hiệu phổ biến ở các bệnh viêm gan, bao gồm cả viêm gan A.
- Đau nhức khớp: Khoảng 10% người bệnh có thể gặp triệu chứng này, báo hiệu tình trạng bệnh trở nên nghiêm trọng hơn.
Nếu bạn có các dấu hiệu trên, hãy đến ngay cơ sở y tế để làm xét nghiệm chẩn đoán chính xác.
Viêm gan A có lây không?
Viêm gan A là một bệnh truyền nhiễm và có thể lây từ người sang người. Bệnh chủ yếu lây qua đường tiêu hóa (phân – miệng), nhưng cũng có thể lây qua máu hoặc quan hệ tình dục. Con đường phổ biến nhất là qua tiêu hóa. Nếu một người khỏe mạnh tiêu thụ thực phẩm hoặc nước uống nhiễm phân của người bệnh, họ có nguy cơ bị nhiễm bệnh. Đặc biệt, virus lây lan mạnh khi người nhiễm chưa biểu hiện triệu chứng lâm sàng.
Các tình huống lây nhiễm viêm gan A bao gồm:
- Ăn uống chung với người nhiễm bệnh.
- Ăn thực phẩm sống hoặc thực phẩm ô nhiễm tại các khu vực có nguồn nước bẩn.
- Uống nước bị nhiễm bẩn.
- Người chuẩn bị thức ăn không rửa tay sạch sẽ.
- Quan hệ tình dục, đặc biệt là quan hệ bằng miệng, với người nhiễm bệnh.
HAV ít lây qua đường máu do tải lượng virus trong máu thấp và không lây qua tiếp xúc thông thường với người bệnh.
Biến chứng nguy hiểm của bệnh viêm gan A là gì?
Mặc dù viêm gan A không chuyển thành mạn tính, bệnh vẫn có thể gây ra các biến chứng nghiêm trọng như:
- Suy gan: Đặc biệt nguy hiểm ở người lớn tuổi, người có hệ miễn dịch yếu hoặc có tiền sử bệnh gan.
- Viêm tụy: HAV có thể ảnh hưởng đến tuyến tụy, khiến người bệnh phải tạm ngừng ăn và nhập viện để điều trị bằng dịch truyền.
- Hội chứng Guillain-Barré: Một biến chứng hiếm nhưng nghiêm trọng khi hệ miễn dịch tấn công hệ thần kinh, gây yếu cơ hoặc liệt. Người bệnh cần được nhập viện và điều trị theo phác đồ của bác sĩ nếu mắc phải hội chứng này.
Viêm gan A có chữa được không?
Mặc dù viêm gan A chỉ tồn tại ở thể cấp tính và thường có thể tự khỏi, bệnh vẫn có nguy cơ dẫn đến các biến chứng nguy hiểm. Vậy liệu người bệnh có thể chữa khỏi hoàn toàn không?
Hiện nay, viêm gan A không có thuốc đặc trị. Người nhiễm virus HAV thường hồi phục khi các triệu chứng đã giảm dần. Do chỉ tồn tại ở thể cấp tính, phần lớn người bệnh có thể khỏi hoàn toàn trong vòng 6 tháng.
Khi đã tiếp xúc hoặc nghi ngờ bị nhiễm HAV, bạn nên đến cơ sở y tế để kiểm tra ngay. Bác sĩ sẽ chỉ định phác đồ điều trị phù hợp tùy vào tình trạng cụ thể của từng bệnh nhân. Thông thường, người mắc viêm gan A có thể điều trị tại nhà mà không cần nhập viện.
Viêm gan A có tái nhiễm không?
Sau khi đã khỏi viêm gan A, người bệnh vẫn có khả năng tái nhiễm. Tỷ lệ tái nhiễm dao động từ 3% – 20% trong vòng 3 tuần, với các triệu chứng lâm sàng tương tự lần đầu nhiễm bệnh. Vì vậy, ngay cả sau khi điều trị thành công, bạn vẫn nên tuân thủ các biện pháp phòng ngừa và thăm khám sức khỏe định kỳ để kịp thời xử lý nếu có dấu hiệu tái phát.
Biện pháp phòng ngừa viêm gan A
Tiêm vắc xin phòng viêm gan A là cách phòng ngừa hiệu quả nhất. Bạn có thể đến các trung tâm tiêm chủng hoặc cơ sở y tế để tiêm ngừa càng sớm càng tốt. Vắc xin viêm gan A gồm 2 liều, với liều thứ hai cách liều đầu tiên 6 tháng.
Ngoài ra, hiện nay cũng có vắc xin kết hợp phòng viêm gan A và viêm gan B, gồm 3 mũi tiêm, mỗi mũi cách nhau 6 tháng. Loại vắc xin này được nhiều người lựa chọn vì chỉ gây đau nhẹ tại vị trí tiêm và ít có tác dụng phụ.
Các tổ chức y tế khuyến cáo những người có nguy cơ cao nên tiêm vắc xin sớm, đặc biệt là:
- Người sống hoặc làm việc ở các khu vực có tỷ lệ viêm gan A cao.
- Nhân viên phòng thí nghiệm có nguy cơ tiếp xúc với virus HAV.
- Người sống chung với người nhiễm viêm gan A.
- Người làm việc trong môi trường có nguy cơ nhiễm cao.
- Người mắc các bệnh lý về gan như viêm gan B, C.
- Người sử dụng ma túy.
Bên cạnh việc tiêm phòng, để đạt hiệu quả phòng tránh viêm gan A tốt nhất, bạn nên kết hợp các biện pháp sau:
- Rửa tay thường xuyên bằng xà phòng, đặc biệt trước khi chế biến thực phẩm, trước khi ăn, sau khi đi vệ sinh và sau khi tiếp xúc với môi trường ô nhiễm.
- Xử lý đúng cách phân và chất thải của người bệnh.
- Không dùng chung vật dụng cá nhân như dụng cụ ăn uống, khăn mặt, bàn chải đánh răng.
- Thực hiện các biện pháp an toàn khi quan hệ tình dục, tránh quan hệ bằng miệng với người nhiễm bệnh.
- Xây dựng chế độ ăn uống và sinh hoạt lành mạnh: Ăn chín, uống sôi và bổ sung đầy đủ dưỡng chất để tăng cường hệ miễn dịch. Dành thời gian nghỉ ngơi, giảm căng thẳng để bảo vệ hệ miễn dịch. Tập thể dục ít nhất 30 phút mỗi ngày để thúc đẩy trao đổi chất, giảm tải cho gan.
- Khám sức khỏe định kỳ, đặc biệt là xét nghiệm viêm gan, để phát hiện sớm và điều trị kịp thời.
Viêm gan A là một bệnh truyền nhiễm nguy hiểm và có thể gây ra các biến chứng nghiêm trọng. Hy vọng rằng, những thông tin mà trong bài viết trên sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về viêm gan A, nguyên nhân gây bệnh, và những biện pháp phòng ngừa hiệu quả. Tiêm vắc xin được coi là giải pháp phòng bệnh tốt nhất, vì vậy, nếu có điều kiện, bạn nên tiêm phòng càng sớm càng tốt.