Nhu mô gan giảm âm, tăng âm là gì? Phân biệt và hướng xử lý

Khi siêu âm gan, bác sĩ thường mô tả hình ảnh bằng các thuật ngữ như "nhu mô gan giảm âm" hay "nhu mô gan tăng âm". Những cụm từ này phản ánh mức độ phản xạ sóng âm của mô gan, từ đó cho thấy tình trạng cấu trúc và sức khỏe của gan. Vậy thực chất nhu mô gan giảm âm là gì? Khác gì với tăng âm? Và khi nhận được kết quả như vậy, bạn nên làm gì?

Xem thêm:

• So sánh giải độc gan Tuệ linh và Boganic viên uống nào tốt hơn?
• Nhu mô gan tăng âm là bệnh gì? Cách điều trị hiệu quả
• Uống thuốc mỡ máu có hại gan không? – Sulforaphane Kagome - TPBVSK GAN số 1 từ Nhật Bản

Nhu mô gan là gì?

Gan là cơ quan nội tạng lớn thứ hai trong cơ thể, có chức năng chính là giải độc, chuyển hóa, sản xuất mật và lưu trữ năng lượng. Nhu mô gan là phần mô chủ yếu tạo nên gan, bao gồm tế bào gan (hepatocytes), hệ thống ống mật, mạch máu và mô liên kết. Khi siêu âm, bác sĩ sẽ đánh giá sự đồng nhất và mức độ sáng – tối của nhu mô gan so với thận phải hoặc các cơ quan lân cận để phát hiện bất thường.

Việc đánh giá nhu mô gan giúp phát hiện các bệnh lý gan ở giai đoạn sớm, từ viêm nhẹ, gan nhiễm mỡ cho tới các khối u hoặc xơ gan. Đây là bước đầu quan trọng trong chẩn đoán và theo dõi sức khỏe gan.

Nhu mô gan giảm âm là gì?

"Giảm âm" (hypoechoic) nghĩa là vùng mô gan phản xạ ít sóng âm hơn bình thường → hiển thị tối hơn trên màn hình siêu âm. Hình ảnh này thường gây lo lắng cho người bệnh vì cho thấy mô gan đang có sự thay đổi bất thường, tuy nhiên không phải lúc nào cũng là dấu hiệu nguy hiểm.

Các nguyên nhân có thể bao gồm:

• Viêm gan cấp tính: tế bào gan bị phù nề, giữ nước, giảm mật độ phản xạ
• Gan sung huyết: do suy tim, máu ứ trong gan làm gan sẫm màu hơn
• Áp xe gan hoặc ổ viêm nhiễm khu trú: thường có ranh giới rõ, cần chọc hút để chẩn đoán
• Một số khối u gan đặc biệt hoặc tổn thương dạng nang

Đây là dấu hiệu ít phổ biến hơn tăng âm, nhưng lại có thể liên quan đến các bệnh lý gan tiến triển cấp tính, cần được theo dõi sát qua xét nghiệm men gan (AST, ALT), siêu âm đàn hồi và MRI nếu cần. Đặc biệt, khi vùng giảm âm đi kèm triệu chứng lâm sàng như sốt, vàng da, đau hạ sườn phải thì cần khám chuyên khoa ngay.

Nhu mô gan tăng âm là gì?

"Tăng âm" (hyperechoic) nghĩa là mô gan phản xạ sóng âm mạnh hơn bình thường → hiển thị sáng hơn trên siêu âm. Đây là tình trạng phổ biến, đặc biệt ở những người có lối sống tĩnh tại hoặc chế độ ăn không lành mạnh. Trong nhiều trường hợp, tăng âm gan là dấu hiệu đầu tiên của bệnh gan nhiễm mỡ.

Nguyên nhân thường gặp:

• Gan nhiễm mỡ: mỡ tích tụ trong tế bào gan làm tăng độ phản xạ, là nguyên nhân phổ biến nhất
• Xơ gan: mô xơ thay thế tế bào gan làm gan tăng phản xạ sóng, bề mặt gan gồ ghề
• Viêm gan mạn tính: tổn thương kéo dài làm thay đổi cấu trúc mô, khiến mô trở nên sáng hơn trên siêu âm

Tăng âm là dấu hiệu cảnh báo các rối loạn chuyển hóa ở gan. Nếu không điều chỉnh lối sống sớm, có thể tiến triển thành viêm gan nhiễm mỡ, xơ gan và thậm chí là ung thư gan. Đáng lo ngại, nhiều người bị tăng âm gan mà không có triệu chứng rõ ràng, nên dễ chủ quan và bỏ lỡ cơ hội điều trị sớm.

So sánh nhanh: Nhu mô gan giảm âm và tăng âm

Hình ảnh siêu âm:

• Giảm âm nhìn tối hơn bình thường, có thể là vùng khu trú hoặc lan tỏa
• Tăng âm nhìn sáng hơn rõ rệt, thường là toàn bộ gan

Nguyên nhân:

• Giảm âm: viêm gan cấp, sung huyết, ổ viêm, u gan đặc biệt
• Tăng âm: gan nhiễm mỡ, xơ gan, viêm mạn tính, rối loạn chuyển hóa

Mức độ phổ biến:

• Giảm âm: ít gặp, cần theo dõi kỹ và thường cần xét nghiệm đi kèm
• Tăng âm: phổ biến, đặc biệt ở người trẻ ít vận động, ăn nhiều đồ ngọt, dầu mỡ

Ý nghĩa lâm sàng:

• Giảm âm: thường là viêm cấp tính, tổn thương gan đang diễn tiến nhanh
• Tăng âm: phản ánh tình trạng mạn tính, tiến triển âm thầm

Nên làm gì nếu có kết quả gan tăng âm hoặc giảm âm?

Không hoảng sợ – kết quả siêu âm chỉ là chỉ dấu ban đầu. Bác sĩ sẽ dựa vào kết quả này cùng các xét nghiệm khác để đánh giá toàn diện. Không nên tự tra mạng và kết luận vội vàng.

Làm xét nghiệm bổ sung:

• AST, ALT, GGT, bilirubin để đánh giá chức năng gan
• Mỡ máu, đường huyết để loại trừ rối loạn chuyển hóa
• Siêu âm đàn hồi (Fibroscan), MRI nếu nghi ngờ xơ hóa gan hoặc u gan

Điều chỉnh chế độ ăn và sinh hoạt:

• Tăng rau xanh, trái cây tươi, giảm tinh bột trắng và đồ ngọt
• Tránh rượu bia, thực phẩm chế biến sẵn nhiều dầu mỡ
• Uống đủ nước, ngủ sớm, tránh thức khuya

Tăng cường vận động và ngủ đủ:

• Tối thiểu 30 phút đi bộ/ngày hoặc tập các môn như bơi, đạp xe
• Ngủ đủ 7–8 tiếng để gan tự sửa chữa và đào thải độc tố

Vai trò của Sulforaphane – Giải pháp hỗ trợ gan bằng dinh dưỡng

Sulforaphane là hoạt chất quý có trong mầm bông cải xanh non, được nghiên cứu rộng rãi trong nhiều tài liệu khoa học quốc tế. Không chỉ hỗ trợ chức năng gan, sulforaphane còn giúp bảo vệ tế bào khỏi lão hóa và tổn thương do stress oxy hóa.

Các công dụng nổi bật:

• Kích hoạt gen Nrf2 – tăng sản sinh enzym giải độc gan giai đoạn II
• Giảm stress oxy hóa, ngăn tổn thương do gốc tự do
• Ức chế viêm, bảo vệ tế bào gan khỏi tiến triển thành xơ gan
• Giảm tích tụ lipid trong gan, hỗ trợ giảm gan nhiễm mỡ hiệu quả

Tại Nhật Bản, Đức và Mỹ, sulforaphane đã được chứng minh hiệu quả qua nhiều nghiên cứu lâm sàng và ứng dụng trong hỗ trợ điều trị các bệnh chuyển hóa.

Gợi ý từ chuyên gia: Sulforaphane Kagome – Dưỡng chất từ thiên nhiên