Chức năng của gan là chuyển hóa, phân giải nhiều chất dinh dưỡng đồng thời thanh lọc, đào thải chất độc ra khỏi cơ thể. Để thực hiện những chức năng này một cách bình thường và tốt nhất thì men gan đóng vai trò quan trọng, men gan có tác dụng phản ánh sự tổn thương của gan, ghi nhận những tình trạng của gan và thống kê tế bào gan chết trên diện rộng. Để tìm hiểu thông tin chi tiết về men gan là gì, vai trò và chỉ số men gan bao nhiêu là bình thường bạn hãy theo dõi những nội dung Kagome đã cập nhật dưới đây:
Chỉ số men gan bình thường
Bạn có biết chỉ số men gan bao nhiêu là bình thường? trước hết nên nắm bắt những thông tin quan trọng về men gan là gì và vai trò quan trọng của men gan…
Theo nghiên cứu y khoa, men han hay còn được biết đến là một loại enzymes gan tức protein có nhiệm vụ quan trọng trong chức năng của gan và được sản xuất bởi lá gan. Ghi nhận có đến 5 loại men gan phổ biến đó là men GGT (gamma-glutamyl transferase), men ALP (alkaline phosphatase), men LDH (lactate dehydrogenase), men AST (aspartate aminotransferase), men ALT (alanine aminotransferase).
Chức năng tuyệt vời của men gan là đào thải độc tố ra khỏi cơ thể, tổng hợp và hoàn thiện quá trình chuyển hóa các chất dinh dưỡng đi nuôi cơ thể như lipid, glucid, protid….
Đặc biệt khi tế bào gan đã quá tuổi và biến mất, men gan sẽ giải phóng vào máu ở ngưỡng nhất định, cụ thể là dưới 40 U/L. Nếu tính toán hệ thống enzyme hoàn chỉnh của một lá gan khỏe mạnh thì quan trọng nhất là 5 loại men AST, LDH, ALT, GTT và ALP.
Nếu tế bào gan chết nhiều hơn thì chỉ số men gan tăng cao dẫn đến những biểu hiện về tình trạng sức khỏe của lá gan, tùy thuộc vào từng thời điểm và nguyên nhân gây men gan cao mà tình trạng bệnh lý có sự thay đổi.
Hậu quả của men gan tăng có thể dẫn đến xơ gan, ung thư gan., gan, gan nhiễm mỡ,... đây cũng là dấu hiệu bước đầu báo hiệu về tình trạng sức khỏe đang xuống cấp liên quan đến nhiều cơ quan khác như tim và thận.
Chỉ số men gan bình thường phụ thuộc vào 5 loại men AST, ALT, LDH, GTT và ALP.
Có bao nhiêu loại men gan?
Dựa vào các loại men gan và chỉ số được xác định cho thấy chỉ số men gan bao nhiêu là bình thường, hãy tham khảo những nội dung dưới đây để theo dõi tình trạng sức khỏe của bạn:
- Men ALT (Alanine aminotransferase):
Men ALT chủ yếu nằm trong gan đồng thời chứa một hàm lượng đáng kể ở cơ quan khác như thận, cơ xương, cơ tim. Tác dụng của men ALT tham gia chuyển hóa của đường glucose và protein và xúc tác cho quá trình chuyển hóa thuận nghịch giữa alanine và 2-oxoglutarate.
- Men AST (Aspartate transaminase):
Tương tự như men ALT khi nằm ở trong gan và một lượng nhỏ ở xương, tim hay thận. AST tham gia trực tiếp vào giai đoạn tái tạo đường glucose diễn ra tại gan và thận, mô mỡ hình thành nên glycerol và hội tụ nhiều chất dẫn truyền thần kinh.
- Men ALP (alkaline phosphatase):
Tên gọi khác là men phosphatase kiềm tạo nên từ nhiều nơi trong cơ thể tuy nhiên có mặt chủ yếu tại lá gan, xương, ruột non và nhau thai, chức năng của ALP (alkaline phosphatase) điển hình nhất là bảo vệ đường ruột, hỗ trợ tiêu hóa, chuyển hóa năng lượng, thúc đẩy quá trình hình thành xương.
- Men GGT (Gamma-glutamyl transpeptidase):
Bên cạnh lá gan, GGT tập trung trong túi mật, lá lách hay xuất hiện cả ở tuyến tụy và thận. Bên trong cơ thể, GGT đã và đang hoạt động như một phân tử vận chuyển từ đó giúp lá gan chuyển hóa thực phẩm, đào thải độc tố và di chuyển hợp chất xung quanh cơ thể.
- Men LDH (Lactate dehydrogenase):
Khác biệt hoàn toàn so với 4 loại men gan trên, LDH tồn tại trong hầu hết các mô trong cơ thể, đây là loại men không do lá gan sản xuất trực tiếp nhưng lại chứa nhiều nhất trong cơ, gan, thận và hồng cầu. Tác dụng chủ yếu của LDH là giúp hô hấp tế bào, hỗ trợ việc chuyển hóa đường từ thực phẩm thành năng lượng.
Tình trạng rối loạn men gan
Men gan cao và men gan thấp cũng giúp bạn xác định chỉ số men gan bao nhiêu là bình thường, tìm hiểu điều này qua những nội dung dưới đây:
- Men gan cao:
Những nguyên nhân phổ biến thường thấy ở bệnh nhân bị mắc men gan cao là:
Tổn thương gan: Điều này được hình thành bởi nhiễm trùng từ virus gây nên viêm gan siêu vi A, B, C,…có hại, người bệnh có thể đã sử dụng rượu quá nhiều hay dùng thuốc quá liều,..
Bệnh mạn tính: Điển hình là xơ gan mãn tính, đái tháo đường, tăng huyết áp, rối loạn chuyển hóa và có nhiều biến chứng nếu không điều trị.
Bệnh di truyền: Những căn bệnh di chuyển thực sự đáng sợ, ví dụ bệnh wilson (gan dư đồng) hay bệnh hemochromatosis (gan thừa sắt),...
- Men gan thấp:
Tình trạng men gan thấp liên quan đến nhiều bệnh lý, ví dụ:
Bệnh lý về thận và tuyến giáp: Những biểu hiện mà nếu thực hiện nhiều xét nghiệm bác sĩ sẽ cho bạn biết đang gặp các tình trạng suy tuyến thượng thận, sỏi thận, suy giáp hoặc ở những người lọc thận, mắc urê huyết cao,...
Rối loạn dinh dưỡng: Điều này tạo nên bởi người bệnh đang thiếu sắt trầm trọng và các vitamin thiết yếu như B9, B12, hợp chất chứa thành phần sulforaphane, người bị suy dinh dưỡng, thừa cân do béo phì, người bị ngộ độc thực phẩm, nhiễm trùng hệ tiêu hóa, nhiễm trùng máu… tất cả hội tụ khiến men gan thấp…
- Lý giải nguyên nhân khiến men gan tăng giảm bất thường:
Tình trạng rối loạn men gan bởi hoạt động của gan bị tác động từ nhiều yếu tố khác nhau bên trong cơ thể
Nội tiết tố: Thay đổi thất thường đặc biệt là phụ nữ mang thai hay gần kỳ kinh nguyệt dẫn đến men gan tăng cao hơn so với ngày thường.
Dinh dưỡng: Sắt bị tiêu thụ quá mức hoặc hấp thụ đường, chất béo quá nhiều mà không tăng cường vitamin A và sulforaphane có lợi từ đó nồng độ men gan cấp tính (tức thời) hoặc mãn tính (lâu dài) có thể xảy ra.
Dược phẩm: Những thành phần của nhiều loại thuốc có công dụng giảm đau, hạ sốt như Efferalgan, Panadol, Paracetamol, hoặc chứa thành phần steroids và nhiều cholesterol trong điều trị bệnh béo phì,… nếu lạm dụng quá mức sẽ khiến men gan tăng không kiểm soát.
Bệnh lý: Nếu mắc những bệnh lý như xơ gan, ung thư gan, thiếu máu huyết tán, gan nhiễm mỡ, rối loạn mỡ máu, tiểu đường, bệnh wilson tăng huyết áp, tim mạch, bệnh hemochromatosis… là nguyên nhân gây men rối loạn.
Dựa vào chỉ số men gan bao nhiêu là bình thường mà bạn điều chỉnh thói quen sống lành mạnh, bổ sung đầy đủ dưỡng chất, đẩy lùi những tác nhân có hại, rèn luyện thể chất và sử dụng thực phẩm chức năng hỗ trợ hiệu quả.